10 फेसबुक मार्केटप्लेस स्कॅम्सवर लक्ष ठेवा.
फेसबुक मार्केटप्लेस वापरलेल्या किंवा नको असलेल्या वस्तूंच्या खरेदी-विक्रीसाठी उपयुक्त आहे. परंतु कोणत्याही ऑनलाइन मार्केटप्लेसप्रमाणे, ही सेवा दोन्ही पक्षांचा फायदा घेऊ पाहणार्‍या स्कॅमरने भरलेली आहे. ते कसे कार्य करतात आणि त्यांना कसे ओळखायचे ते जाणून घेऊया.
शिपिंग विमा घोटाळा
फेसबुक मार्केटप्लेस हे मुळात स्थानिक विक्रीचे व्यासपीठ आहे. स्थानिक वृत्तपत्राचा वर्गीकृत विभाग म्हणून याचा विचार करा, विशेषत: जेव्हा पीअर-टू-पीअर विक्रीचा प्रश्न येतो. उच्च-मूल्य असलेल्या वस्तूची विक्री करताना, केवळ स्थानिक खरेदीदारांच्या ऑफरचा आनंद घेणे चांगले आहे ज्यांना वैयक्तिकरित्या भेटायचे आहे.
याचे एक कारण म्हणजे शिपिंग विमा घोटाळ्याचे वाढते प्रमाण. स्कॅमर कायदेशीर खरेदीदार म्हणून दिसतील जे UPS सारख्या सेवेद्वारे पाठवण्यासाठी भरपूर पैसे (अनेकदा $100 किंवा त्याहून अधिक उद्धृत करतात) देतील. ते तुम्हाला शिपिंगसाठी इनव्हॉइस पाठवतील, मग ते बनावट संलग्नक असो किंवा बनावट ईमेल पत्त्यावरून.
हा घोटाळा "विमा शुल्क" बद्दल आहे जो खरेदीदार तुम्हाला कव्हर करू इच्छितो. बर्‍याचदा हे सुमारे $50 असते, जे तुमच्यासाठी (खरेदीदाराला) तुमच्या विचारलेल्या किमतीसाठी मौल्यवान वस्तू विकण्यासाठी गिळण्याची आकर्षक किंमत असू शकते. एकदा तुम्ही विमा शुल्क भरण्यासाठी पैसे पाठवले की, घोटाळे करणारा तुमचे पैसे घेतो आणि पुढील टिक वर जातो.
जरी काही वैध खरेदीदार वस्तु पाठवण्याकरिता पैसे देण्यास खूश असू शकतात, परंतु या घोटाळ्याचा प्रसार हा एक धोकादायक मार्ग बनवतो. कमीतकमी, जर तुम्हाला कोणत्याही प्रकारचे अतिरिक्त "विमा" शुल्क विचारले गेले असेल तर तुम्हाला सर्व संपर्क तोडणे माहित असले पाहिजे.
विक्रेत्यांना आगाऊ पेमेंट आवश्यक आहे
फेसबुक मार्केटप्लेसला एक गुप्त यादी म्हणून हाताळणे देखील तुम्हाला पुढील घोटाळ्याला बळी पडण्यापासून रोखू शकते. तुम्हाला वैयक्तिकरित्या गोळा करण्याचा तुम्ही इच्छित असलेल्या कोणत्याही गोष्टीसाठी तुम्ही प्रथम ती वस्तू पाहिल्‍याशिवाय (आणि तपासणी) कधीही पैसे देऊ नये. यूएस मध्ये, Facebook व्यवसायांना ई-कॉमर्स वेबसाइट म्हणून मार्केटप्लेस वापरण्याची परवानगी देते, परंतु तीच सेवा सामान्य लोकांपर्यंत पोहोचत नाही.
विक्रेत्याने तुम्हाला अगोदर वैयक्तिकरित्या न पाहिलेल्या वस्तूसाठी पैसे देण्यास सांगितले तर, निघून जा. विक्रेत्याने व्हिडिओ कॉलमध्‍ये आयटम दाखवला तरीही तुम्ही संशयित असले पाहिजे कारण तुम्ही आयटम तुमच्या स्थानिक भागात असल्याची पडताळणी करू शकत नाही. तुम्हाला एखाद्या उत्पादनामध्ये स्वारस्य असल्यास, विक्रेत्याला सुसज्ज सार्वजनिक ठिकाणी भेटण्यास सहमती द्या आणि आगाऊ देयक पद्धतीला सहमती द्या.
शक्य असल्यास, तुमच्यासोबत मोठ्या प्रमाणात रोख ठेवू नये म्हणून Facebook Pay, Venmo किंवा Cash App सारख्या सेवेचा वापर करून कॅशलेस पेमेंट करण्यास सहमती द्या. मनःशांतीसाठी, एखाद्याला सोबत घ्या आणि अंधार पडल्यानंतर निर्जन ठिकाणी कधीही भेटू नका.
विक्रेते आणि खरेदीदार जे व्यवहार इतरत्र करतात
फसवणूक करणार्‍याचे एक स्पष्ट लक्षण म्हणजे व्यवहार पूर्णपणे Facebook वरून आणि चॅट अॅप किंवा ईमेल सारख्या दुसर्‍या प्लॅटफॉर्मवर हलवण्याची इच्छा. विक्रेत्याने तुमची फसवणूक केली हे सिद्ध करण्यासाठी तुम्ही वापरू शकता अशा डिजिटल पेपर ट्रेलचे कोणतेही टॅग काढून टाकणे हे याचे एक कारण असू शकते. हे स्कॅमरना त्यांची खाती Facebook द्वारे लॉक करण्यापासून काही संरक्षण प्रदान करते कारण सेवेवर घोटाळ्याचा कोणताही पुरावा नसतो.
हे खरेदीदार किंवा विक्रेत्यांना लागू होऊ शकते. बर्‍याचदा, हे स्कॅमर ईमेल पत्त्यावर पास करतात (किंवा फक्त सूचीमध्ये ठेवा). तो पत्ता संशयास्पद क्रियाकलापांसाठी इतर कोणाकडून ध्वजांकित केला गेला आहे का हे पाहण्यासाठी तुम्ही त्या पत्त्यासाठी वेबवर शोधू शकता.
बनावट घरे आणि अपार्टमेंट भाड्याच्या याद्या
कोविड-19 महामारीच्या काळात फेसबुक भाड्याने घेतलेल्या घोटाळ्यांना नवीन जीवन दिले आहे. अशा काळात ज्याने अनेक लॉकडाउन आणि घरी राहण्याचे आदेश पाहिले आहेत, बाहेर जाणे आणि वैयक्तिकरित्या संभाव्य मालमत्ता पाहणे नेहमीच शक्य नव्हते. जगभरातील निर्बंध शिथिल करूनही, समस्या कायम आहे आणि रिअल इस्टेट शोधण्यासाठी फेसबुकचा वापर पूर्णपणे टाळला पाहिजे.
संशयास्पद भाडेकरूंना पैसे पाठवण्यास प्रवृत्त करण्याच्या प्रयत्नात घोटाळे करणारे रिअल इस्टेट एजंट आणि घरमालक असल्याचे भासवतील. ते तुम्हाला पैसे देण्यासाठी जवळजवळ काहीही सांगतील आणि इतर भाडेकरूंना स्वारस्य असल्याचा दावा करणारे उच्च-दबाव विक्रीचे डावपेच आणि लीज सुरक्षित करण्यासाठी तुम्हाला त्वरीत कारवाई करणे आवश्यक आहे.
अनेक घोटाळेबाजांनी ऑनलाइन शोधलेल्या मालमत्तेची छायाचित्रे पोस्ट करण्याचा अवलंब केला आहे ज्याचा वास्तविक जगात त्यांच्याशी काहीही संबंध नाही, तर काही पुढे जातील. काही घोटाळे हे घरे वापरण्यासाठी पुरेसे गुंतागुंतीचे असू शकतात जे फसवणूक करणार्‍याला माहीत आहे की ते रिकामे आहेत. ते तुम्हाला मालमत्तेची व्यक्तिशः तपासणी करण्यास सांगू शकतात (त्यांच्या उपस्थितीसह किंवा त्याशिवाय), परंतु जर तुम्ही आत जाऊ शकत नसाल, तर तुम्हाला कळले पाहिजे की काहीतरी चालू आहे.
पकडले जाणे टाळण्याचा सर्वोत्तम मार्ग म्हणजे राहण्यासाठी ठिकाणे शोधण्यासाठी सत्यापित रिअल इस्टेट सेवा वापरणे. तुम्हाला फेसबुकने मोहात पाडल्‍यास, तुम्हाला फिरकीसाठी घेतले जाणार नाही याची काळजी घेतली पाहिजे. अस्सल दिसत नसलेल्या फेसबुक प्रोफाइलपासून सावध रहा. तुम्ही प्रतिमा शोधण्यासाठी प्रोफाइल चित्रे उलट करू शकता आणि काही कॉल करून संपर्क माहिती तपासू शकता.
एजंट किंवा मालक मालमत्तेचे कॉर्पोरेशन किंवा ट्रस्ट असल्याचा दावा करत असल्यास, त्यांच्याशी थेट संपर्क साधा आणि त्यांची ओळख सत्यापित करा. PayPal, Venmo, Cash App किंवा इतर पीअर-टू-पीअर सेवा यासारख्या सेवांचा वापर करून तुम्हाला ठेव भरण्यास सांगितले जात असल्यास सावध रहा. शेवटी, ऑनलाइन काहीही खरेदी करण्यासाठी सोनेरी नियमांपैकी एकाचे पालन करा: जर ते खरे असणे खूप चांगले वाटत असेल, तर ते कदाचित आहे.
ऑटो डिपॉझिट आणि खरेदी संरक्षण फसवणूक
स्मार्टफोनसारख्या उच्च-मूल्याच्या वस्तू खरेदी करताना काही जोखीम असतात, परंतु कारसारख्या उच्च-मूल्याच्या वस्तूंना त्यांच्या उच्च किंमतीमुळे अधिक जोखीम असते. विक्रेत्यांपासून सावध रहा जे तुम्हाला कार ताब्यात घेण्यासाठी डिपॉझिट भरण्यास सांगतात, जरी त्यांनी ठेव परत करण्याचे आश्वासन दिले तरीही. अगदी ग्राफिक वापरलेल्या कार डीलरशिप देखील तुम्हाला रोख रक्कम देण्यापूर्वी वाहनाची तपासणी करण्यास अनुमती देतात.
त्याचप्रमाणे, काही घोटाळेबाज त्यांच्या सूचीमध्ये विश्वासार्हता जोडण्याचा प्रयत्न करतात की ते वास्तविक योजना वापरतील असा दावा करून eBay वाहन खरेदी संरक्षण , ज्यामध्ये $100000 पर्यंतचा व्यवहार समाविष्ट आहे. हे फक्त eBay वर विकल्या जाणार्‍या वाहनांना लागू होते, त्यामुळे Facebook मार्केटप्लेस (आणि तत्सम सेवा) लागू होत नाही.
चोरीला गेलेला किंवा सदोष माल, विशेषतः तांत्रिक आणि सायकली
फेसबुक मार्केटप्लेसवर डील शोधणाऱ्या खरेदीदारांची कमतरता नाही आणि अनेक स्कॅमर याला संधी म्हणून पाहतात. स्मार्टफोन आणि लॅपटॉपना नेहमीच मोठी मागणी असते, परंतु ते देखील वारंवार चोरीला जाणाऱ्या वस्तूंपैकी काही आहेत.
उदाहरणार्थ आयफोन घ्या. चोरीला गेलेला iPhone विक्रेता आणि तो विकणारा दोघांसाठीही निरुपयोगी ठरण्याची शक्यता असते कारण Apple ऍक्टिव्हेशन लॉक वापरून वापरकर्त्याच्या खात्यावर डिव्हाइस लॉक करते. अनेक आहेत वापरलेला आयफोन विकत घेण्यापूर्वी तपासण्याच्या गोष्टी . हेच वैशिष्ट्य मॅकबुकसाठी अस्तित्वात आहे.
iPhone किंवा MacBook वर लागू होणाऱ्या अनेक टिपा Android स्मार्टफोन आणि Windows लॅपटॉपवर देखील लागू होतात (अर्थात Apple च्या वैशिष्ट्यांच्या बाहेर). यामध्ये तुम्ही खरेदी करण्यापूर्वी आयटमची पूर्ण चाचणी करणे समाविष्ट आहे, याचा अर्थ सुरक्षित सार्वजनिक ठिकाणी भेटणे जेणेकरून तुम्ही खरेदी करू इच्छित असलेल्या सर्व गोष्टी तपासू शकता.
खरी असण्याइतकी चांगली वाटणारी किंमत (जरी विक्रेता उशिर कायदेशीर कारणास्तव झटपट विक्री करण्याचा प्रयत्न करत असेल) हा देखील लाल ध्वज आहे. तुम्ही आयटम पाहण्यास सक्षम नसल्यास, त्यावर हात ठेवा, ते दुसर्‍या खात्यात लॉक केलेले नाही याची पडताळणी करा आणि ते अपेक्षेप्रमाणे कार्य करत असल्याची खात्री करा; तुम्ही दूर व्हावे. एखाद्या वस्तूबद्दल अधिक माहिती असल्‍याने तुम्हाला मुल्‍याच्‍या प्रस्‍तावची चांगली समज मिळते.
सायकली या इतर उच्च-किंमतीच्या वस्तू आहेत ज्या वारंवार चोरीला जातात. तुम्ही बाईक विकत घेतल्यास तिचा योग्य मालक नंतर परत घेतो, तर तुम्ही वस्तू आणि तुम्ही दिलेले पैसे दोन्ही गमावाल. गंमत म्हणजे, चोरीच्या बाइक्सचा मागोवा घेण्यासाठी फेसबुक हे एक उत्तम ठिकाण आहे. तुम्ही खरेदी करण्यापूर्वी, तुमच्या क्षेत्रातील कोणत्याही "चोरलेल्या बाइक्स" गट शोधा आणि कोणी चोरीला गेलेल्या वस्तूची तक्रार केली आहे का ते पहा.
गिफ्ट कार्ड घोटाळा
काही विक्रेते वस्तूंची देवाणघेवाण करण्यासाठी खुले असू शकतात, परंतु फारच कमी वैध विक्रेते देय देण्याची पद्धत म्हणून भेट कार्ड स्वीकारतील. गिफ्ट कार्ड निनावी असतात, म्हणून एकदा डिलिव्हर केल्यावर जवळपास इतर कोणत्याही पेमेंट पद्धतीप्रमाणे व्यवहाराची नोंद नसते. तुम्ही कदाचित एखादी वस्तू आधीच "खरेदी" करत असाल, परंतु विक्रेत्याला व्यवहाराचा कोणताही इतिहास नको आहे याचा अर्थ असा आहे की काहीतरी फिशरी चालू आहे.
हे दुसर्‍या Facebook घोटाळ्यात गोंधळून जाऊ नये जे वापरकर्त्यांना त्यांच्या सर्व वैयक्तिक माहितीसह एक सुप्रसिद्ध किरकोळ विक्रेत्याला सवलत कोड किंवा भेट कार्ड प्राप्त करण्यासाठी फॉर्म भरण्यास प्रवृत्त करते.
ओळख फसवणूक आणि वैयक्तिक माहिती संग्रह
घोटाळेबाजांना फक्त तुमचे पैसेच हवे नसतात, काहीजण त्याऐवजी तुमच्या नावाने सेट केलेल्या माहिती किंवा सेवांमध्ये समाधानी असतात. हे विक्रेता आणि खरेदीदार दोघांच्या विरोधात कार्य करू शकते, विशेषत: जेव्हा ते "Google Voice" घोटाळ्याच्या बाबतीत येते.
व्यवहारावर चर्चा करताना, दुसरा पक्ष तुम्हाला तुमची ओळख कोडसह "पडताळणी" करण्यास सांगू शकतो. ते तुमचा फोन नंबर विचारतील, जो तुम्ही त्यांना पाठवता आणि नंतर तुम्हाला एक कोड मिळेल (या उदाहरणात, Google कडून). कोड हा कोड आहे जो Google Voice सेट करताना तुमची ओळख सत्यापित करण्यासाठी वापरतो. तुम्ही हा कोड स्कॅमरला पास केल्यास, ते तुमचा फोन नंबर वापरून Google Voice खाते तयार करू शकतात किंवा तुमच्या स्वतःच्या खात्यात लॉग इन करू शकतात.
स्कॅमरकडे आता एक वैध क्रमांक आहे जो ते वाईट हेतूंसाठी वापरू शकतात आणि ते तुमच्या वास्तविक-जगातील क्रमांकाशी (आणि तुमची ओळख) जोडलेले आहेत. काही स्कॅमर तुमची ओळख सत्यापित करण्यासाठी तुमची जन्मतारीख आणि पत्त्यासह सर्व प्रकारची वैयक्तिक माहिती विचारतील. ही माहिती तुमच्या नावावर खाती तयार करण्यासाठी वापरली जाऊ शकते.
जर तुम्ही घरून एखादी वस्तू विकत असाल आणि खरेदीदार त्या वस्तूची तपासणी करण्यास किंवा शक्यतो खरेदी करण्यास सहमत असेल, तर तुम्ही तुमचा पूर्ण पत्ता देण्यास विरोध केला पाहिजे. वैकल्पिकरित्या, तुम्ही खरेदीदाराला एक अस्पष्ट पत्ता देऊ शकता (जसे की तुमचा रस्ता किंवा जवळपासची खूण) आणि नंतर ते अचूक स्थानाजवळ असताना त्यांना तुम्हाला कॉल करण्यास सांगा. हे बर्‍याच स्कॅमरना तुमचा वेळ वाया घालवण्यापासून रोखेल.
जादा पेमेंट परतावा फसवणूक
विक्रेते जो कोणी एखादी वस्तू पाहण्याआधी त्याचे पैसे देण्याची ऑफर देतो त्यांना चेतावणी देतात. बर्‍याच मार्गांनी, ही शिपिंग विमा घोटाळ्याची दुसरी आवृत्ती आहे आणि ती त्याच प्रकारे कार्य करते. खरेदीदार एखाद्या वस्तूमध्ये स्वारस्य असल्याचे ढोंग करेल की ते पैसे देण्यासाठी पैसे पाठवल्याचा दावा करतील. हा प्रॉम्प्ट अनेकदा व्यवहार दर्शविणाऱ्या बनावट स्क्रीनशॉटशी संलग्न केला जातो.
स्क्रीनशॉट स्पष्टपणे दर्शवेल की खरेदीदाराने आयटमसाठी जास्त पैसे दिले आहेत. मग ते तुम्हाला (विक्रेत्याला) त्यांनी पाठवलेल्या पैशांपैकी काही पैसे परत करण्यास सांगतात जेव्हा प्रत्यक्षात कोणतेही पैसे हस्तांतरित केलेले नाहीत. हा घोटाळा संपूर्ण इंटरनेटवर वापरला जातो आणि विशेषतः टेक सपोर्ट स्कॅममध्ये सामान्य आहे.
सामान्य जुनी बनावट
वैयक्तिकरित्या बनावट वस्तू शोधणे सहसा कठीण नसते. जरी जवळून तपासणी केल्यावर आयटम मूळ दिसत असला तरीही, बहुतेकदा ती स्वस्त सामग्री, किरकोळ त्रुटी आणि खराब पॅकेजिंग असल्याचे दिसून येते. परंतु इंटरनेटवर, स्कॅमर त्यांच्या वस्तूंची जाहिरात करण्यासाठी त्यांना हवी असलेली कोणतीही प्रतिमा वापरू शकतात.
एखादी वस्तू खरेदी करण्यापूर्वी त्याची पूर्ण तपासणी करण्यापलिकडे तुम्ही फार काही करू शकत नाही. हे लक्षात ठेवा की काही घोटाळेबाज निकृष्ट प्रतीसाठी मालाची देवाणघेवाण करण्याचा प्रयत्न करतील किंवा त्या वस्तूची खरी म्हणून जाहिरात करतील परंतु तुम्हाला बनावट वस्तू प्रदान करतील.
विशेषतः बीट्स आणि एअरपॉड्स सारख्या ब्रँडेड हेडफोन्स, कपडे, शूज आणि फॅशन अॅक्सेसरीज जसे की बॅग, पर्स, सनग्लासेस, परफ्यूम, मेकअप, दागिने, घड्याळे आणि इतर लहान वस्तूंपासून सावध रहा. जर ते खरे असणे खूप चांगले वाटत असेल तर ते कदाचित आहे.
सूचीबाबत काहीतरी चुकीचे असल्याचा तुम्हाला संशय असल्यास, तुम्ही नेहमी जाहिरातीची तक्रार करू शकता. हे करण्यासाठी, संपूर्ण सूची पाहण्यासाठी आयटमवर क्लिक करा, नंतर लंबवर्तुळ चिन्ह "…" वर क्लिक करा किंवा टॅप करा आणि "अहवाल सूची" निवडा आणि नंतर तुमच्या अहवालाचे कारण द्या.
फेसबुक मार्केटप्लेस हा सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्म लोकांना फसवण्यासाठी वापरला जातो असे नाही. इतर अनेक फेसबुक घोटाळे आहेत ज्यांची तुम्हाला माहिती असली पाहिजे.
